تلویزیون اینترنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران
رازهای ناگفته از تولد دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران؛ شاهکار آندره گدار و عشق ایرانی دکتر ابوالقاسم بختیار
دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، تنها یک بنای آموزشی نیست؛ بلکه یادگاری است از پیوند میان علم، هنر و عشق به ایران. بنایی که در بلندترین نقطه دانشگاه تهران ساخته شد تا نمادی از سربلندی آموزش پزشکی کشور باشد. دکتر حمید رضا نمازی، استادیار اخلاق پزشکی دانشگاه و رئیس موزه ملی تاریخ علوم پزشکی، از تاریخچه دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشکده پزشکی سخن گفت.
به گزارش روابط عمومی معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر ابوالقاسم بختیار، نخستین معاون آموزشی این دانشکده، از پایهگذاران اصلی آن بود. پس از ساخت سالن تشریح، تصمیم گرفته شد ساختمانی ویژه برای دانشکده پزشکی بنا شود. طراحی این ساختمان به دست آندره گدار، معمار برجسته فرانسوی و طراح حافظیه شیراز، سپرده شد. شباهت ستونهای این بنا با ستونهای حافظیه نشان از پیوند میان فرهنگ ایرانی و معماری مدرن آن دوران دارد.
گدار درباره موقعیت بنا نوشته بود: «در این نقطه، هرکس میایستد میتواند تا ری را ببیند.»
او سقفهای ساختمان را بلند طراحی کرد تا نشان دهد آرمان دانشجوی پزشکی باید فراتر از حد معمول باشد؛ همانگونه که «سقف آرزوهای او از عموم مردم بلندتر است».
در اجرای پروژه، مهندس ایرانی عباسعلی حقیری نقش کلیدی داشت؛ هرچند نام او کمتر در میان سازندگان رسمی ذکر شده است. در پشت لوگوی دانشگاه، کاشیای با امضای او نصب شده که یادآور نقش پررنگ معماران ایرانی در شکلگیری این اثر ماندگار است.
درهای دانشکده نیز خود روایتگری از تاریخاند؛ سه گل لوتوس و نماد دو مار در هم تنیده بر درها نقش بسته است. این لوگو که ریشه در مدرسه دارالفنون دارد، نخستین نشان دانشگاهی ایران محسوب میشود و در بسیاری از کتابها و مدارک آن دوران دیده میشود.
دکتر بختیار که از بنیانگذاران این مرکز علمی بود، در وصیت خود خواست تا پیکرش پس از طواف در حرم امام رضا (ع) در جایی آرام گیرد که «با خاک فردوسی درآمیزد»، چرا که باور داشت پزشکیاش ریشه در فرهنگ ایرانزمین دارد.
نگاهی به پایاننامههای این دانشکده نشان میدهد که عشق به ایران همواره در دل پژوهشهای آن زنده بوده است. تنها در پژوهشهای اخیر، بیش از ۴۰۰ پایاننامه در دانشکده پزشکی و حدود ۲۰۰ پایاننامه در داروسازی با موضوعات مرتبط با ایران همچون زعفران، خرما و آب ثبت شده است.
جالب آنکه نخستین پایاننامه این دانشکده با شماره ۳، موضوعی ساده اما عمیق داشته است: آب. پژوهشی که اهمیت قناتها و منابع آبی را بررسی کرده و نشان از پیوند میان دانش پزشکی و زیست ایرانی دارد. حتی یکی از مجوزهای لولهکشی آب تهران نیز بر اساس یکی از پایاننامههای دانشکده داروسازی صادر شده است.
این دانشکده همچنین زادگاه چهرههایی ماندگار است؛ از جمله دکتر حسین گلگلاب، استاد دانشکده علوم و پزشکی، که سرود ماندگار «ای ایران» را در مهرماه ۱۳۲۳ سرود و نخستین استاد ممتاز دانشگاه تهران لقب گرفت.
دکتر فخرایی، مشهور به گلچین گیلانی نیز دیگر استاد فرهیختهای بود که پس از مهاجرت به لندن، شعر معروف «باز باران با ترانه» را سرود؛ نخستین شعر مدرن واردشده به کتابهای درسی.
از پنجرهها تا ستونها، از باغچههای دو سوی بنا تا پنج ستون نمادینش، همه چیز در این دانشکده با عشق و فلسفهای ایرانی طراحی شده است.
گویی این ساختمان مانند مادری است که با دستان خود، تمام دانشگاه تهران را در آغوش گرفته و پیامی جاودانه را زمزمه میکند:
«ما مراقبیم، نه تنها از دانش، بلکه از ایران.»
ارسال نظر